هــــــــــــدف

بررسي مفهوم آلياژ و آلياژسازي:

آلياژ: آلياژ ماده اي است كه خواص فلزي داشته و از 2 يا چند عنصر شيميايي تشكيل شده به شرطي كه حداقل يكي از آنها فلز باشند، آلياژ ممكن است هموژن و تك فاز يا مخلوط از چند فاز باشد (فاز حالتی از ماده است). آلياژسازي : به مجموعه عملياتي كه به ساخت يك آلياژ ختم شود، آلياژسازي مي گويند. هدف اصلي از يك مرحله ي آلياژ سازي، بهبود خواص مكانيكي، فيزيكي و متالورژيكي فلزات پيش از آلياژ شدن مي باشد مراحل اصلي در ساخت آلياژ به روش علمي كاربردي به شرح زير مي‌باشد:

-شناخت نام (فلزات متشكله در يك آلياژ)
-نمودارهاي تعادلي
-بررسي تئوري آلياژ سازي يك فلز
-شناخت خواص آلياژ پس از توليد
-شناخت آلياژهاي تخصصي تر از خانواده هاي آلياژهاي مادر.


بررسي قابليت آلياژسازي فلز مس:

به طور كلي وارد شدن هر اتم بيگانه در شبكه مس باعث بهبود (بالا رفتن) خواص مكانيكي و كاسته شدن از هدايت الكتريكي مي شود. اين تغيير خواص به حجم و تعداد اتم بيگانه بستگي دارد. هر قدر اختلاف حجم يا تعداد بيشتر باشد اثر اتم بيگانه بيشتر نمودار خواهد شد. مس داراي خاصيت حلاليت زياد بوده و بسياري از فلزات را در خود حل مي كند. ساختار بلوري مس مكعب با اتم در مركزرويه F.C.C است. اگر ورود اتم هاي بيگانه شبكه مس و مشخصات آن را تغيير ندهد آلياژهاي حاصل شبكه ناميده مي شود. به عبارت ديگر محلول جامد مس با ساير فلزات وقتي به صورت است كه ساختار مس تغيير نكند و اتم هاي بيگانه در داخل شبكه يا جانشين اتم هاي مس شده و يا آنكه بصورت ين نشين در داخل شبكه وارد شوند. اين نوع شبكه داراي خاصيت چكش خواري وده و سختي آن متناسب با تعداد اتم هاي بيگانه خواهد بود وجود اين اتم ها بطور منظم بر سختي آلياژ مي‌افزايد. اگر مقدار اتم هاي بيگانه به تدريج زياد شود شبكه جديدي بوجود مي‌آيد كه باز هم بصورت مكعب با يك اتم در مركز هر صفحه بوده ولي ابعاد و مشخصات اين شبكه با شبكه مس متفاوت بوده و آنرا شبكه مي نامند. اين شبكه سخت تر از شبكه بوده و خاصيت چكش خواري آن نيز كمتر است. اگر تعداد اتم هاي بيگانه به مدار پيوسته زياد شود شبكه نيز به تدريج به حالت درآمده و آلياژ مخلوطي از شبكه و خواهد بود و خواص مكانيكي آلياژ تابع آماري غلظت هر يك از شبكه ها خواهد بود. بالاخره به ازاي بيشتر شدن اتم هاي بيگانه شبكه يك بار ديگر تغيير شكل داده و به صورت جديدي كه آنرا شبكه مي نامند در مي آيد. اين شبكه ها معمولاً بسيار بزرگ است و هر واحد ساختاري آن داراي تعداد زيادي اتم است. در اين شبكه اتم هاي مس و فلز بيگانه رئوس را اشغال نموده و در داخل ساختار بلوري نيز بطور نامنظم بصورت بين نشين وجود دارند. شبكه داراي مقاومت الكتريكي بسيار زياد بوده و به شدت سخت و شكننده است. به طوريكه آلياژهاي مس هرگز به صورت شبكه خالص مصرف ندارند و حداكثر يك آلياژ صنعتي به صورت و است كه در آن مقدار بايد بر حسب نوع مصرف آلياژ به دقت تعيين شود.